Z najświeższych statystyk Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, iż co roku udar mózgu dotyka ponad 70 tysięcy obywateli Polski. Udar mózgu jest wskazany jako druga najbardziej powszechna przyczyna zgonów oraz główna przyczyna niewydolności do wykonywania pracy wśród osób dorosłych. Szacunki wskazują, iż aż 87% wszystkich epizodów udaru mózgu to udary niedokrwienne. Częstokroć podkreśla się wagę wcześniejszego wykrycia tych incydentów poprzez skupienie uwagi na czterech kluczowych symptomach udaru mózgu.
Tymi czterema symptomami są: trudności z mową (U), porażenie górnej kończyny, na przykład dłoni czy ręki (D), asymetria cech twarzy (A) oraz bezwzględna konieczność szybkiego reagowania na te sygnały (R).
Udar mózgu jest nagle pojawiającym się zestawem objawów spowodowanych przez zakłócenie funkcji mózgu, które są rezultatem pęknięcia lub blokady tętnicy w mózgu. Dwa podstawowe typy udarów mózgu to krwotoczny, który jest wynikiem pęknięcia naczynia krwionośnego dostarczającego krew do mózgu i powoduje gwałtowne krwawienie, oraz udar niedokrwienny, który jest spowodowany przez skrzeplinę lub zator blokujący tętnice dostarczające krew do mózgu.
W krajach rozwiniętych, dane statystyczne wskazują, że na udar mózgu cierpi 2 na 1000 osób z ogólnej populacji każdego roku, natomiast aż 10 na 1000 osób po ukończeniu 65 roku życia. Udar niedokrwienny najczęściej dotyka osoby starsze, podczas gdy udar krwotoczny może wystąpić także u osób młodszych, szczególnie gdy przyczyną są wrodzone defekty struktury ścian tętnic.
Wśród czynników ryzyka udaru mózgu, na które nie mamy wpływu, można zidentyfikować: wiek, płeć (męska) oraz predyspozycje genetyczne. Natomiast czynniki ryzyka, które możemy kontrolować to: palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, brak regularnej aktywności fizycznej, niewłaściwa dieta i choroby przewlekłe oraz masa ciała. Nadwaga i otyłość są jednymi z najważniejszych czynników ryzyka wystąpienia udaru mózgu.
Na pytanie, jak uniknąć udaru mózgu, odpowiedź leży głównie w profilaktyce. Szczególnie istotne jest zapobieganie chorobom, które zwiększają ryzyko udaru, takim jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, miażdżyca oraz wczesne wykrywanie i skuteczne leczenie tych schorzeń.