Medycyna alternatywna, do której zalicza się akupresurę, budzi wiele wątpliwości i rozbieżnych opinii. Niemniej jednak, na arenie międzynarodowej możemy odnaleźć setki publikacji naukowych opisujących jej skuteczność, a liczba jej zwolenników i użytkowników liczy miliony. Czy zatem akupresura może okazać się pomocna w walce z różnymi codziennymi dolegliwościami? Jak można wykorzystać jej potencjał?
Tak samo jak akupunktura, akupresura jest częścią tradycyjnej medycyny chińskiej (TCM), której początki sięgają ponad 3 tysiące lat wstecz. Jej ideologia opiera się na wierzeniu w istnienie energetycznego przepływu życia – Qi. To Qi, pomiędzy męskim pierwiastkiem Yang a żeńskim Yin, nieustannie płynie w naszych ciałach tworząc harmonię. Przeszkody w przepływie tej energii według filozofii TCM są odpowiedzialne za powstawanie chorób zarówno na poziomie ciała, jak i umysłu.
Według zasad akupresury, energia Qi przemierza nasze ciała poprzez 12 tzw. meridianów. Meridiany są to linie, które powstały poprzez połączenie punktów akupunkturowych. Interesujące jest to, że choć istnienie samych punktów stymulacji sugerowanych przez medycynę chińską ma swoje odbicie w rzeczywistych procesach fizjologicznych, to jednak meridiany nie mają bezpośredniego odniesienia do ludzkiej anatomii. Powodem tego jest fakt, że zgodnie z zasadami konfucjanizmu – religii leżącej u podstaw TCM – naruszanie ciała było surowo zabronione, co wykluczało możliwość przeprowadzenia sekcji zwłok. Z tego powodu powstała idea akupresury, która polega na uciskaniu skóry w celu rozwiązania blokad energetycznych.
Terapia akupresurą polega na precyzyjnym naciskaniu określonego punktu lub serii punktów w celu wywołania specyficznego efektu w organizmie. Ucisk taki trwa od kilkunastu sekund do kilku minut i musi być odpowiednio intensywny. Wywierany jest zarówno za pomocą palców, dłoni jak i specjalnych narzędzi. Punkty stymulacyjne rozmieszczone są na całym ciele, ale najczęściej wykorzystuje się te znajdujące się na stopach, rękach i głowie. W sumie możemy wyróżnić 365 punktów znajdujących się na meridianach oraz ponad 650 niezależnych, indywidualnych punktów. Ich dokładne położenie i funkcje są opisane w źródłowych tekstach medycyny chińskiej. Głównym celem terapii jest rozproszenie zablokowanej energii Qi, stymulacja jej przepływu w przypadku osłabienia lub tonizacja przy nadmiernej aktywności.
W ramach akupresury wyróżniamy trzy kategorie punktów nacisku:
- Punkty lokalne – ich stymulacja wpływa na autonomiczny system nerwowy,
- Punkty dystalne – mają za zadanie poprawiać efekty działania punktów lokalnych,
- Punkty tkliwe – stymulacja tych punktów przynosi najlepsze rezultaty w zakresie redukcji bólu.
Na koniec warto dodać, że japoński masaż Shiatsu jest często uważany za jedną z form akupresury.