Badanie moczu jest wyjątkowo ważnym elementem diagnozy stanu naszego zdrowia, zwłaszcza jeśli chodzi o dolegliwości związane z układem moczowo-płciowym. Analiza zawartości składników takich jak glukoza, białko, bakterie i leukocyty jest niezwykle istotna. Wskaźnik, który ma dużą rolę w interpretacji wyników badania, to pH moczu. Mocznik o niskim pH – sugerujący kwasowy odczyn – może być symptomem takich stanów jak kwasicę metaboliczną lub odwodnienie. Z kolei mocznik o wysokim pH, czyli o podwyższonym odczynie zasadowym, bywa łączony z pewnymi chorobami nerek czy hiperkaliemią.
Analityczne badanie moczu to jedno z najbardziej powszechnych badań przeprowadzanych w laboratoriach medycznych. Jest ono źródłem cennych informacji zarówno o stanie ogólnym naszego zdrowia, jak i o możliwych dolegliwościach dróg moczowo-płciowych. Do kluczowych parametrów, które muszą być uwzględnione podczas analizy moczu, należy wskaźnik pH. Właśnie on pokazuje nam, czy mocz jest zasadowy, kwasowy czy neutralny.
Wyniki badania moczu to skomplikowane zestawienie różnego rodzaju składników biochemicznych – na przykład glukozy i białka – oraz komórek, w tym leukocytów, bakterii, komórek nabłonkowych czy kryształków moczu. Niezbędne jest również określenie wskaźnika pH moczu, który pomaga w interpretacji pozostałych wyników. Wartość pH to miara kwasowości lub zasadowości mocznika.
Prawidłowa wartość pH moczu to 7 – taki wynik oznacza odczyn neutralny. Jeśli wskaźnik pH jest wyższy niż 7, mówimy o moczu zasadowym; natomiast poniżej 7 – o moczu kwasowym. Mocz zdrowej osoby powinien mieć odczyn lekko kwasowy, co odpowiada wskaźnikowi pH około 6.5. To samo dotyczy próbek moczu pobranych od dzieci. Fizjologiczne wartości pH moczu oscylują jednak w granicach szerokich od 4.5 do 8.0, więc nie ma jednoznacznej normy dla tego parametru.
Właściwe pH moczu zależy od składników rozpuszczonych w nim. Kwasowy charakter mocznika wynika głównie z procesu wydalania kwasów organicznych i nieorganicznych przez nerki. Zmiany wskaźnika pH moczu mogą być więc efektem różnych chorób nerek, ale także zakażeń czy zaburzeń hormonalnych.